Białystok: Uczczono pamięć uczestników powstania w getcie

[2013-08-16 17:34:05]

16 sierpnia kilkadziesiąt osób uczciło pamięć uczestników powstania w getcie białostockim w 70. rocznicę jego wybuchu. W głównych uroczystościach na Placu im. Mordechaja Tennenbauma wzięli udział ci, którzy pamiętają tamte wydarzenia, goście z Izraela czy Niemiec oraz białostoczanie. Odbył się apel poległych, oddano salwy honorowe i modlono się za zmarłych.

Powstanie było ostatnim zrywem białostockich Żydów. W nocy z 15 na 16 sierpnia 1943 r. getto zostało otoczone przez oddziały niemieckie, by dokonać ostatecznej eksterminacji jego ludności. Decyzja o likwidacji dzielnicy zapadła dwa miesiące wcześniej. Za przeprowadzenie akcji odpowiedzialny był generał SS Odillo Globocnik, z którym do Białegostoku przyjechało trzy tysiące specjalnie przygotowanych do tego typu działań oprawców.

Powstanie było z góry skazany na niepowodzenie. Około trzystu żydowskich powstańców uzbrojonych jedynie w pistolety i jeden ciężki karabin maszynowy podjęło wtedy nierówną walkę z oddziałami niemieckimi wspieranymi przez czołgi i samoloty.

Słabo uzbrojeni, wyposażeni w butelki z płynami zapalającymi powstańcy zgrupowali się w okolicach nieistniejącej już dzisiaj ul. Smolnej. Postawili sobie jasny cel - przebić się przez kordon Niemców w ul. Poleskiej i tym samym umożliwić ludności ucieczkę z getta. Niestety, hitlerowcy zniweczyli te zamiary, zmuszając powstańców do wycofania się do piwnic. Przy Chmielnej schroniło się ponad 70 bojowników. Odkryto ich już 19 sierpnia. Przywódcy powstania – 27-letni Mordechaj Tenenbaum (na zdjęciu) i 38-letni Daniel Moszkiewicz popełnili samobójstwo. Inni, którzy znaleźli schronienie przy Nowogródzkiej i Cieplej, bronili się do 26 sierpnia.

Niedługo później getto zostało zlikwidowane, a dziesięć tysięcy białostockich Żydów z Dworca Fabrycznego trafiło do obozów w Treblince, Majdanku i Auschwitz. Ogółem
z ponad 60 tysięcy Żydów mieszkających przed wojną w Białymstoku i okolicach przeżyło zaledwie kilkuset.

Przedstawiciele Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael apelują o zapalenie o 20.00 w oknach świec, aby upamiętnić pomordowanych.

jkl

Fot. Wikimedia Commons

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

28 czerwca:

1878 - W Maziarni k. Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, polski filozof, pisarz, publicysta, krytyk teatralny i literacki; zwolennik materializmu dziejowego, który wprowadził marksizm do myśli polskiej.

1883 - W Krakowie urodził się Bolesław Drobner, polityk PPS, w czasie wojny więziony przez władze radzieckie, po wojnie pierwszy polski prezydent Wrocławia, poseł.

1892 - Urodził się Edward H. Carr, brytyjski historyk, dziennikarz i teoretyk stosunków międzynarodowych. marksista.

1896 - W Argentynie powstała Partia Socjalistyczna (Partido Socialista).

1900 - Urodził się Leon Kruczkowski, pisarz i publicysta. W okresie międzywojennym działacz lewicowy. Autor "Dlaczego jestem socjalistą?". Po wojnie - w PZPR.

1919 - Została powołana Międzynarodowa Organizacja Pracy.

1924 - Powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe.

1929 - W Poznaniu urodził się Alfred Miodowicz, hutnik, działacz związkowy, polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji.

1936 - Śmiercią samobójczą zmarł Aleksander Berkman, amerykański działacz anarchistyczny.

1937 - Na łamach „Robotnika” ukazała się deklaracja Legionu Młodych-Frakcji o zaprzestaniu działalności i przystąpieniu do PPS.

1937 - W Wiedniu zmarł Max Adler, wybitny działacz ruchu robotniczego, czołowy przedstawiciel austromarksizmu.

1942 - Wincenty Markowski został przedstawicielem Polskich Socjalistów w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym.

1948 - Wykluczenie Jugosławii z Kominformu.

1950 - Sejm PRL przyjął ustawę o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli.

1960 - Władze Kuby dokonały konfiskaty i nacjonalizacji amerykańskich rafinerii ropy naftowej zlokalizowanych na jej terytorium.

1967 - Izrael zaanektował należacą do Jordanii i zamieszkaną przez Palestyńczyków wschodnią część Jerozolimy. Okupuje ją do dziś.

1974 - W kopalni „Silesia” w Czechowicach-Dziedzicach doszło do wybuchu metanu – zginęło 34 górników.

2009 - W wyniku wojskowego zamachu stanu w Hondurasie od władzy odsunięto lewicowego prezydenta Manuela Zelayę.

2013 - Na placu Taksim w Stambule rozpoczął się antyrządowy protest, który ogarnął w następnych dniach inne miasta i regiony Turcji.

2020 - Zmarł Mimi Soltysik, amerykański polityk i muzyk, współprzewodniczący Socjalistycznej Partii USA

2020 - Zmarła Shen Jilan, chińska polityczka, delegatka do Ogólnochińskiego Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (1954–2020)

?
Lewica.pl na Facebooku