RPA: Odszkodowania dla wysiedlonych w czasach apartheidu

[2013-05-30 12:26:37]

Rząd Republiki Południowej Afryki zdecydował o powrocie do programu odszkodowań dla osób wysiedlonych w czasach segregacji rasowej. Poprzedni termin składania wniosków o zwrot zabranej na podstawie rasistowskich ustaw ziemi lub odszkodowań za nią upłynął w 1998 roku.

Dokładnie sto lat temu, w 1913 roku, parlament Związku Południowej Afryki uchwalił niesławną Ustawę o Ziemiach Tubylczych (Native Lands Act), która znacznie ograniczyła możliwość posiadania majątku przez ludność afrykańską poza wyznaczonymi rezerwatami. Era masowych przesiedleń nastąpiła jednak dopiero po II wojnie światowej, w latach 50., 60. i 70. Zakazano wówczas mieszkania poza terenami przeznaczonymi dla swojej "grupy rasowej". Szacuje się, że w wyniku procesu tzw. bantustanizacji, swoje domy musiało opuścić nawet 7,5 miliona Południowoafrykańczyków. Do 1998 wniosków o zwrot ziemi lub odszkodowanie wpłynęło natomiast "zaledwie" 80 tysięcy.

Wśród wysiedlonych znajdowali się również biali mieszkańcy obszarów przekazywanych samorządom plemiennym. Ich liczba była największa we wschodniej części Prowincji Przylądkowej oraz na terenie obecnej prowincji KwaZulu-Natal, czyli w regionach tradycyjnie nieprzychylnych rządzącej w latach 1948-1994 Partii Nacjonalistycznej. W latach 90. składane przez białych wnioski były odrzucane przez Komisję ds. Ziemi, lecz obecny (mający trwać do 2018) program ma objąć także ich.

Rząd obiecał zajęcie się także kwestią ziemi wśród ludów Khoi i San, zamieszkujących zachodnią część kraju. Zostały one pozbawione ziemi jeszcze przed Ustawą o Ziemiach Tubylczych, co budzi problemy natury prawnej. Konstytucja RPA mówi bowiem wyraźnie: "Osoba lub społeczność, które zostały pozbawione własności po 19 czerwca 1913 roku w wyniku obowiązywania w przeszłości prawa lub praktyk dyskryminujących ze względu na rasę, mają prawo, w granicach określonych w ustawie Parlamentu, do zwrotu tej własności lub do sprawiedliwego naprawienia szkody."

Michał Dobrzyński

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

28 czerwca:

1878 - W Maziarni k. Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, polski filozof, pisarz, publicysta, krytyk teatralny i literacki; zwolennik materializmu dziejowego, który wprowadził marksizm do myśli polskiej.

1883 - W Krakowie urodził się Bolesław Drobner, polityk PPS, w czasie wojny więziony przez władze radzieckie, po wojnie pierwszy polski prezydent Wrocławia, poseł.

1892 - Urodził się Edward H. Carr, brytyjski historyk, dziennikarz i teoretyk stosunków międzynarodowych. marksista.

1896 - W Argentynie powstała Partia Socjalistyczna (Partido Socialista).

1900 - Urodził się Leon Kruczkowski, pisarz i publicysta. W okresie międzywojennym działacz lewicowy. Autor "Dlaczego jestem socjalistą?". Po wojnie - w PZPR.

1919 - Została powołana Międzynarodowa Organizacja Pracy.

1924 - Powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe.

1929 - W Poznaniu urodził się Alfred Miodowicz, hutnik, działacz związkowy, polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji.

1936 - Śmiercią samobójczą zmarł Aleksander Berkman, amerykański działacz anarchistyczny.

1937 - Na łamach „Robotnika” ukazała się deklaracja Legionu Młodych-Frakcji o zaprzestaniu działalności i przystąpieniu do PPS.

1937 - W Wiedniu zmarł Max Adler, wybitny działacz ruchu robotniczego, czołowy przedstawiciel austromarksizmu.

1942 - Wincenty Markowski został przedstawicielem Polskich Socjalistów w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym.

1948 - Wykluczenie Jugosławii z Kominformu.

1950 - Sejm PRL przyjął ustawę o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli.

1960 - Władze Kuby dokonały konfiskaty i nacjonalizacji amerykańskich rafinerii ropy naftowej zlokalizowanych na jej terytorium.

1967 - Izrael zaanektował należacą do Jordanii i zamieszkaną przez Palestyńczyków wschodnią część Jerozolimy. Okupuje ją do dziś.

1974 - W kopalni „Silesia” w Czechowicach-Dziedzicach doszło do wybuchu metanu – zginęło 34 górników.

2009 - W wyniku wojskowego zamachu stanu w Hondurasie od władzy odsunięto lewicowego prezydenta Manuela Zelayę.

2013 - Na placu Taksim w Stambule rozpoczął się antyrządowy protest, który ogarnął w następnych dniach inne miasta i regiony Turcji.

2020 - Zmarł Mimi Soltysik, amerykański polityk i muzyk, współprzewodniczący Socjalistycznej Partii USA

2020 - Zmarła Shen Jilan, chińska polityczka, delegatka do Ogólnochińskiego Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (1954–2020)

?
Lewica.pl na Facebooku