Turcja: Mihri Belli nie żyje

[2011-08-19 21:50:53]

Mihri Belli był najstarszym z żyjących liderów tureckiego ruchu socjalistycznego. Zmarł w swoim domu w Stambule 16 sierpnia wieczorem. Miał 95 lat.

Urodzony w 1916 r. Belli zapoznał się z marksizmem podczas studiów ekonomicznych w USA, na które wyjechał w 1936 r. Uczestniczył w amerykańskim ruchu związkowym, a działalność w organizacjach pracowniczych kontynuował także po powrocie do Turcji w 1940 r. W tym czasie wstąpił też do Tureckiej Partii Komunistycznej (TKP).

W latach 40. Pracował z prof. Fritzem Neumarkiem na wydziale ekonomicznym Uniwersytetu w Stambule. W rezultacie swoich działań został aresztowany i skazany na dwa lata więzienia. W 1946 r. opuszcza Turcję i przyłącza się Armii Demokratycznej (zbrojnego skrzydła Greckiej Partii Komunistycznej), w której szeregach bierze udział w greckiej wojnie domowej.

W 1950 r. ponownie aresztowano go za nielegalne przekroczenie granicy tureckiej i posiadanie broni. W następnym roku jest ponownie zatrzymany w czasie akcji policyjnej wymierzonej w TKP, wskutek czego otrzymuje siedmioletnią odsiadkę.

W latach 60. po raz pierwszy w miarę swobodnie publikował i funkcjonował w przestrzeni publicznej. Mimo tego był parę razy aresztowany za swoje teksty i przemówienia. Publikował je wówczas w magazynach "Türk Solu" i "Aydınlık Sosyalist Dergi". Współpracował też w tych czasach z młodymi przywódcami ruchu rewolucyjnego takimi jak Deniz Gezmiş i Mahir Çayan.

W 1971 r. opuszcza Turcję wkrótce po przewrocie wojskowym i wstępuje do Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Mieszka wówczas w Europie aż do powrotu socjaldemokratów do władzy w 1973 r. Rok później współzakłada Turecką Partię Proletariacką (TEP), zdelegalizowaną wkrótce przez Sąd Konstytucyjny ze względu na powiązania z działaczami kurdyjskimi. W 1996 r. należy do założycieli Partii Wolności i Solidarności (ÖDP), a w 2002 r. Partii Socjalistyczno-Demokratycznej (SDP). W tym samym roku bez powodzenia kandyduje na stanowisko burmistrza Stambułu.

Mihri Belli zostanie pochowany w Stambule obok swoich dawnych towarzyszy. Pogrzeb odbędzie się 25 sierpnia.

Łukasz Drozda


drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze


lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:



Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...


29 czerwca:

1831 - W organie saintsimonistów "Le Globe" pojawił się czasownik "socialiser".

1893 - W Wilnie rozpoczęła się narada działaczy socjalistycznych, przyjęta później jako I Zjazd PPS.

1925 - Urodził się Giorgio Napolitano, działacz Włoskiej Partii Komunistycznej (PCI), następnie socjaldemokrata; 2006-15 prezydent Włoch.

1930 - W Krakowie obradował zwołany przez partie centrolewu Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu; po jego zakończeniu odbył się na Rynku Kleparskim wspólny wiec 30 tysięcy robotników i chłopów.

1945 - Urodziła się Chandrika Kumaratunga, lewicowa polityk lankijska. Brała udział w rewolcie studenckiej w Paryżu w 1968. W 1984 zakładała marksistowską Sri Lanka Mahajana Party. Prezydent Sri Lanki w latach 1994-2005.

1945 - W Warszawie obrady XXVI Kongresu PPS - Stanisław Szwalbe przewodniczacym Rady Naczelnej, Edward Osóbka-Morawski - przewodniczącym CKW.

1951 - Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy przyjęła Konwencję w sprawie równego wynagrodzenia kobiet i mężczyzn.

1973 - Pierwsza (nieudana) próba obalenia przez wojsko socjalistycznego prezydenta Chile Salvadora Allende.

1980 - Vigdís Finnbogadóttir wygrała wybory prezydenckie na Islandii, zostając pierwszą demokratycznie wybraną kobietą-prezydentem na świecie.

1981 - Hu Yaobang został sekretarzem generalnym KPCh.

1999 - Abdullah Öcalan, przywódca Partii Pracujących Kurdystanu, został skazany przez turecki sąd na karę śmierci.


?
Lewica.pl na Facebooku